Beluister de route via de player, ingesproken door Denise Jannah.
Dit is het gebouw van het voormalige hoofdpostkantoor van Utrecht. Architect Joseph Crouwel jr. (geboren 1885, overleden 1962) ontwierp het pand in de stijl van de Amsterdamse school. De bouw was in 1924 voltooid. De hal van het monumentale gebouw is indrukwekkend door de hoge, paraboolvormige bogen die glas in lood ramen omgeven.
In de hal zijn een zestal beelden die de aandacht vragen. Vijf beelden zijn mensfiguren die de werelddelen Afrika, Amerika, Australië, Azië en Europa verbeelden. Het zesde beeld, direct boven de ingang, stelt de handel en welvaart voor. De beelden en ornamenten zijn van de hand van beeldhouwer, meubelmaker, graficus en tekenaar Hendrik van den Eijnde (geboren 1869; overleden1969). Het hele gebouw ademt een sfeer van rijkdom, groei en succes.
De beelden en hun plaats geven uitstekend de verrijking van Utrecht aan zoals die voortkwam uit de handel zowel internationaal als met de kolonies. Toch mist de twijfel aan de herkomst van de rijkdom die we wel vinden in console ‘De Moriaan’ die we bovenaan de Oudegracht vinden. In de jaren twintig van de 20e eeuw was die twijfel dan ook duidelijk nog niet aanwezig ondanks de succesvolle strijd voor de afschaffing van de slavernij.
In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw waren Nederland en haar overzeese koloniën nog nauw met elkaar verbonden. Het was ondenkbaar dat Nederland, Nederlands-Indië, Suriname en de Nederlandse Antillen ieder een eigen weg zouden inslaan. Maar na de Tweede Wereldoorlog was de wereld voorgoed veranderd. Indonesië verklaarde zichzelf in augustus 1945 onafhankelijk. Nederland droeg de soevereiniteit in 1949 aan Indonesië over. Suriname werd in 1975 onafhankelijk. De zes eilanden die de Nederlandse Antillen vormden, gingen in oktober 2010 als zelfstandige eenheden verder.
In 2008 is het gebouw verkocht en in oktober 2011 is het als het allerlaatste zelfstandige postkantoor van Nederland gesloten. Het pand zal worden verbouwd, mogelijk tot een winkelcentrum. Totdat deze verbouwing voltooid is, zal het gebouw niet voor publiek toegankelijk zijn en ben je aangewezen op de foto’s die bij deze tekst gevoegd zijn.
Afbeelding: Gezicht op de Neude te Utrecht tijdens de afbraak van enkele huizen voor de bouw van het postkantoor, met op de achtergrond het huis Oudaen (Oudegracht 99), uit het oosten. Tekenaar: Moesman, Joh. A., 1921. Coll. Utrechts Archief.