Stadhuis van Utrecht

In 1713 werd in het Stadhuis de Vrede van Utrecht getekend, die een einde maakte aan de Spaanse successieoorlog maar ook belangrijk was voor het Asiento de Negros – het exclusieve contractuele recht om Afrikaanse slaafgemaakten te verkopen in Spaans-Amerika. Het Stadshuis was voor deze onderhandelingen uitstekend geschikt. Het grootste voordeel was dat het gebouw ingangen aan beide kanten had die even groot en mooi waren. Daardoor hoefden partijen niet letterlijk met elkaar door één deur en was er geen discussie over wie als eerste entree maakte. Met het tekenen van het Asiento hebben de stad Utrecht en haar Stadhuis dus een belangrijke rol gespeeld in het verloop van het wereldwijde slavernijverleden.

Gondelvaart door de grachten van Utrecht ter ere van de Vrede van Utrecht 1713

De hele westerse wereld keek naar wat zich in Utrecht afspeelde. Toch was naast de naamgeving geen grote rol voor Utrechtenaren of voor Nederland weggelegd. De Franse vertegenwoordiger Melchior De Polignac, die logeerde in Huize Oudaen aan de Oudegracht, zou dit tot de Nederlanders gezegd hebben: ‘Wij zullen bij u, over u en zonder u onderhandelen.’ Zo weinig gewicht legde Nederland in de politieke schaal.

Op 11 en 12 april 1713 werd de vrede bezegeld. De ondertekening vond plaats in de Ridderschapstraat (tussen Frankrijk en Engeland) en op de Plompetorengracht (tussen de Nederlanden en Frankrijk). Het pact maakte een einde aan twee godsdienstoorlogen. Maar onderstaande passage uit de Vredezang op de langgewenschte Vrede – in 1713 gecomponeerd door P. de Bye – maakt duidelijk dat het bestand tegelijkertijd een enorme boost voor de wereldhandel en daarmee het koloniale project betekende:

Gaa! Keer met rykgelade vlooten,
Breng schatten in van Oost en West;
Zoo word weêr uw gemeenebest
De rykdom in den schoot gegoten.

Meer informatie

Wikipedia: Vrede van Utrecht

Vrede van Utrecht: Achtergronden

Afbeelding: Stadhuisbrug te Utrecht met op de voorgrond de koetsen van de gevolmachtigden voor de onderhandelingen over de Vrede van Utrecht. Prent van Simon Fokke, 1712-1713. (Het Utrechts Archief)