Hoewel het verzet tegen onze betrokkenheid bij slavernij en handel in tot slaaf gemaakten na 1863 lijkt te verstommen, blijft de kritiek op ons slavernijverleden iets dat met enige regelmaat weer voor het voetlicht treedt.
Zien we het voor de Tweede Wereldoorlog in verband gebracht met het verzet tegen het fascisme en het daaraan verbonden antisemitisme alsmede het toen nog voortdurende koloniaal bewind in West- en Oost-Indië, heden ten dage is het weer zichtbaar in de maatschappelijke discussie rond Zwarte Piet.
